اگر شما هم احساس می کنید که دست هایتان بعد از شستن مداوم خشک، زبر و حساس شده، تنها نیستید! شستن مرتب دست ها یک اقدام ضروری برای حفظ بهداشت و پیشگیری از بیماری هاست، اما تماس مداوم با آب و مواد شوینده منجر به خشکی، ترک خوردگی و حتی التهاب پوست می شود. از بین رفتن چربی های طبیعی پوست باعث ضعیف شدن سد محافظتی آن شده و پوست در برابر عوامل محیطی آسیب پذیر تر می شود. در نتیجه، برخی افراد دچار درماتیت تماسی تحریکی می شوند که با قرمزی، خارش و حتی پوسته پوسته شدن پوست همراه است.
چه کسانی ممکن است به درماتیت دست مبتلا شوند؟
در این میان، کسانی که شغلشان ایجاب می کند دست هایشان را بارها در طول روز بشویند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند. پزشکان، پرستاران، آشپزها، آرایشگران و نظافتچی ها از جمله افرادی هستند که دست هایشان به دلیل استفاده مداوم از مواد شوینده در معرض التهاب و خشکی قرار دارد. علاوه بر این، افرادی که پوست حساسی دارند یا دچار اگزما هستند، بیشتر از سایرین مستعد ابتلا به مشکلات پوستی ناشی از شستن زیاد دست ها خواهند بود. اگر شما هم با این مشکل دست و پنجه نرم می کنید، نگران نباشید! در ادامه، روش هایی برای پیشگیری و درمان خشکی دست ها معرفی می کنیم که به شما کمک می کند تا بدون آسیب به پوست، از بهداشت خود مراقبت کنید.
چگونه از اگزمای دست پیشگیری کنم؟
درماتیت دست یا اگزمای دست یک عارضه پوستی رایج است که می توانید با استفاده از راهکارهای زیر از اگزمای دست پیشگیری کنید:
۱. شوینده مناسبی انتخاب کنید:
یکی از مهم ترین اقداماتی که می‌توانید انجام دهید، انتخاب شوینده مناسب است. بسیاری از صابون های معمولی دارای pH قلیایی هستند که چربی طبیعی پوست را از بین برده و موجب خشکی و تحریک می شوند. به همین دلیل، بهتر است از شوینده های ملایم بدون صابون (سیندت) استفاده کنید که عملکرد پاک کنندگی مشابهی دارند اما با pH متعادل تر، کمتر به پوست آسیب می زنند. اگر اگزما یا سابقه درماتیت تماسی دارید، استفاده از صابون های مایع معطر و حاوی مواد نگهدارنده را محدود کنید، زیرا این ترکیبات باعث تشدید حساسیت و خشکی می شوند.
۲. دست‌ها را کامل خشک کنید:
پس از هر بار شستشو، حتما باید کامل دست هایتان را خشک کنید. باقی ماندن آب بین انگشتان و زیر حلقه ها موجب تحریک بیشتر پوست شده و زمینه را برای رشد باکتری ها و قارچ ها فراهم کند. بهتر است از حوله های نرم و تمیز یا دستمال های کاغذی یک بار مصرف استفاده کنید و اجازه ندهید که رطوبت بیش از حد روی پوست باقی بماند.
۳. از مرطوب کننده های فاقد عطر استفاده کنید:
یکی از بهترین راه های مقابله با خشکی دست ها، استفاده مداوم از کرم های مرطوب کننده است. مرطوب کننده ها به حفظ رطوبت طبیعی پوست کمک کرده و از آسیب بیشتر جلوگیری می کنند. اگر دست هایتان مستعد خشکی هستند، بهتر است از پمادها و کرم های چرب (مانند وازلین) در شب و لوسیون های سبک تر در طول روز استفاده کنید. مرطوب کننده را بلافاصله بعد از شستن دست ها بزنید تا رطوبت روی پوست قفل شود. همچنین، محصولات بدون عطر و بدون الکل انتخاب بهتری هستند زیرا احتمال تحریک پوست را کاهش می دهند.
۴. به جای شستن مداوم دست ها، از ضدعفونی کننده های الکلی استفاده کنید:
اگر امکان دارد، به جای شستن مداوم دست ها، از ضدعفونی کننده های الکلی استفاده کنید. الکل موجود در این محصولات، در مقایسه با آب و صابون، کمتر باعث درماتیت دست می شود. با این حال، برخی افراد پس از استفاده از ضد عفونی کننده احساس سوزش یا خشکی می کنند. در این صورت، می توان بعد از آن از کرم های مرطوب کننده استفاده کرد تا از خشکی بیش از حد جلوگیری شود.
۵. هنگام انجام کارهای خانه از دستکش استفاده کنید:
اگر هنگام انجام کارهای خانه مانند شستن ظروف یا نظافت، از دستکش های محافظ استفاده کنید، میزان آسیب به پوست دستتان را کاهش خواهید داد. دستکش های نخی برای کارهای خشک مانند گردگیری و دستکش های لاستیکی برای کارهای مرطوب توصیه می شود. اگر خشکی دست شما شدید است، می توانید شب ها قبل از خواب مقدار زیادی مرطوب کننده روی دست ها بزنید و سپس دستکش نخی بپوشید. این روش مانند یک ماسک درمانی برای دست ها عمل می کند و باعث جذب بیشتر رطوبت در پوست می شود.
اگر با وجود این مراقبت ها، به درماتیت دست مبتلا شدم چیکار کنم؟
اگر با وجود این مراقبت ها، هنوز هم دست هایتان خشک، ترک خورده یا ملتهب است، بهتر است زودتر اقدام کنید تا مشکل حادتر نشود. استفاده از وازلین به عنوان یک سد محافظ عمل کرده و از بدتر شدن خشکی جلوگیری کند. اگر فکر می کنید کوتیکول ناخن خود را از دست داده اید (سد محافظ بین ناخن و چین ناخن)، آب می تواند به داخل چین ناخن نفوذ کند و باعث تورم و درماتیت شود، وازلین بزنید تا از نفوذ آب و مواد شوینده به داخل چین ناخن جلوگیری شود. در موارد شدید تر، از پمادهای کورتیکواستروئیدی ملایم استفاده کنید تا التهاب کاهش پیدا کند. در این صورت، از داروخانه ها پماد هیدروکورتیزون ۱٪ بدون نسخه تهیه کنید. اگر علائم شدیدتر شد یا با درمان های خانگی بهبود پیدا نکرد، حتماً با متخصص پوست یا پزشک عمومی مشورت کنید.
در نهایت، پیشگیری از خشکی دست ها ساده تر از درمان آن است. با رعایت چند نکته ساده مانند انتخاب شوینده های ملایم، استفاده منظم از مرطوب کننده، خشک کردن کامل دست ها و پوشیدن دستکش هنگام انجام کارهای خانگی، از آسیب به پوست دست ها جلوگیری می کنید.
بدون دیدگاه