اگر نگاهی به تبلیغات جدید برند های معروف آرایشی مثل Unilever، L’Oréal و Johnson & Johnson بیندازید، دیگر خبری از کلمه سفید کننده پوست نیست. این شرکت ها اعلام کرده اند که دیگر محصولاتی که مستقیماً باعث سفید شدن پوست می شود، تولید نخواهند کرد. اما آیا این به معنی پایان صنعت سفید کننده های پوستی است؟ یا فقط یک بازی تبلیغاتی جدید در جریان است؟
تغییر نام، همان محصول قدیمی!
شاید در نگاه اول این طور فکر کنید که این شرکت ها تولید سفید کننده های پوستی را متوقف کردند اما اینطور نیست! شما نباید فریب تبلیغات را بخورید. با وجود این تغییرات ظاهری، این برند ها هنوز هم کرم ها و سرم هایی تولید می کنند که ملانین پوست را کاهش داده و رنگ پوست را روشن تر می کنند. تفاوت در اینجاست که دیگر به این محصولات سفید کننده نمی گویند، بلکه از واژه هایی مثل روشن کننده، درخشان کننده، ضد لک، متعادل کننده رنگ پوست و امثال آن استفاده می کنند. در واقع، تنها نام محصول تغییر کرده، اما هدف نهایی همان است: کاهش رنگدانه های پوست و روشن تر کردن آن.
یک بازار چند میلیارد دلاری و ریشه های عمیق آن
صنعت محصولات سفید کننده یک بازار چند میلیارد دلاری است که ریشه های عمیقی در تاریخ و فرهنگ جوامع مختلف دارد. از دیرباز، پوست روشن تر نشانه ای از طبقه اجتماعی بالاتر و امتیازات خاص بوده است. در بسیاری از فرهنگ ها، داشتن پوستی روشن تر همچنان به عنوان یک معیار زیبایی تبلیغ می شود. اینجاست که مفهوم نژاد پرستی کالایی مطرح می شود: شرکت های آرایشی با سوء استفاده از تصورات فرهنگی و اجتماعی درباره زیبایی، محصولات خود را تبلیغ کرده و به فروش می رسانند.
هر روز محصولات جدیدی توسط این برندها به بازار عرضه می شود که هدفشان روشن تر کردن رنگ پوست است و در تبلیغات همه این محصولات بدون استثنا تصورات فرهنگی و اجتماعی مورد هدف قرار می گیرد. ناخودآگاه بدون اینکه متوجه شوید، گول ظاهر قضیه را خورده و به خرید محصول فکر می کنید، تنها با این تصور که با استفاده از این محصول پوستم روشن، بدون لک و جوان می شود.
پوست روشن، نشانه سلامت؟!
یکی از استراتژی های جدید بازاریابی این محصولات، مرتبط کردن پوست روشن با سلامت، شادابی و جوانی است. امروزه تبلیغات به جای اینکه مستقیماً به سفید شدن پوست اشاره کنند، از عباراتی مثل پوستی درخشان و بی نقص داشته باشید یا شفافیت و یکدستی رنگ پوست را تجربه کنید، استفاده می کنند که خب مفهوم همان پیام قبلی است اما این دفعه به شکلی دیگر.
حتی زنان سفید پوست نیز مخاطب این تبلیغات هستند! با افزایش سن، لکه های پوستی، تغییر رنگ و کدری پوست بیشتر دیده می شود. از این رو، بسیاری از برند های آرایشی این کرم ها را به عنوان محصولات ضد پیری معرفی می کنند، با این وعده که به کاهش لکه های ناشی از افزایش سن و آفتاب کمک می کنند. اما در اصل، همچنان این محصولات همان هدف قدیمی را دنبال می کنند: روشن تر کردن رنگ پوست!
اما آیا این فقط یک تغییر نام است؟ در واقع، پوست روشن و بدون لک، در تبلیغات به عنوان نشانه ای از جوانی معرفی شده است. این ایده که هر گونه افزایش رنگدانه یا لکه نشانه پیری است، کاملاً در خدمت صنعت آرایشی قرار گرفته و فروش این محصولات را برای همه زنان – از هر نژاد و ملیتی – توجیه می کند.
آیا چارچوب قانونی مشخصی برای این محصولات وجود دارد؟
جالب اینجاست که هیچ قانون مشخص و سخت گیرانه ای برای نظارت بر این محصولات وجود ندارد! به همین دلیل، شرکت های تولید کننده بارها و بارها می توانند با تغییر نام و شعارهای تبلیغاتی، محصول خود را مجددا وارد بازار کنند، بدون اینکه تغییر خاصی در ترکیبات آن ایجاد شود. این موضوع نشان می دهد که مشکل فقط در نام گذاری نیست، بلکه در ذات این صنعت و نحوه بازاریابی آن است.
روند رو به رشد استفاده از این محصولات در سراسر جهان
با وجود انتقادات گسترده، بازار محصولات سفید کننده همچنان در حال رشد است. در دو دهه گذشته، این محصولات نه تنها در کشورهای آسیایی و آفریقایی، بلکه در اروپا و آمریکا نیز به شکل گسترده تبلیغ شده اند. با وجود چنین تبلیغیاتی، اکنون می توانید این کرم ها را نه تنها در مجلات مد و زیبایی، بلکه در فروشگاه های آنلاین، سالن های زیبایی لوکس، مغازه های لوازم آرایشی، فروشگاه های زنجیره ای و حتی داروخانه ها هم پیدا کنید.
علاوه بر این، تکنولوژی های جدید مثل لیزر، تزریق های پوستی و محصولات بیوتکنولوژیکی نیز به کمک این صنعت آمده اند. شرکت‌های بزرگ آرایشی و دارویی، میلیاردها دلار در تحقیق و توسعه محصولات جدید سرمایه گذاری می کنند که با استفاده از اصطلاحاتی مثل بیوتکنولوژی پیشرفته، مهندسی پوست و فرمولاسیون علمی سعی دارند مشتریان بیشتری را جذب کنند.
آیا انتخاب دیگری داریم؟
با این حجم از تبلیغات، به نظر می رسد که داشتن پوستی روشن، بدون لک و درخشان دیگر نه تنها یک انتخاب، بلکه یک الزام برای زیبایی در نظر گرفته می شود. اما این استانداردهای زیبایی واقعی نیستند! مهم ترین نکته ای که باید در نظر داشت، این است که پوست سالم، زیباست؛ بدون توجه به میزان روشنی یا تیرگی آن.
امروزه، بسیاری از متخصصان پوست تأکید دارند که به جای فکر کردن به سفید کردن پوست، بر روی سلامت پوست تمرکز کنیم. استفاده از محصولات مرطوب کننده، ضد آفتاب و تغذیه مناسب برای پوست، به مراتب مهم تر از تلاش برای تغییر رنگ آن است.
نتیجه گیری: آگاهانه انتخاب کنیم!
در نهایت، مهم ترین چیزی که باید در نظر بگیریم، آگاهی و انتخاب درست است. تبلیغات همیشه سعی دارند ما را متقاعد کنند که به یک محصول خاص نیاز داریم، اما حقیقت این است که هیچ معیاری برای زیبایی جهانی وجود ندارد.
آیا تا به حال از این محصولات استفاده کرده‌اید؟ تجربه شما چه بوده است؟ خوشحال می شویم نظرات خود را در بخش کامنت ها با ما به اشتراک بگذارید!
بدون دیدگاه